آشنایی با فرایند نقشه کشی و نقشه خوانی در معماری
شاید تصور کنید که کار نقشه کشی و نقشه خوانی در معماری در حیطه مهارت‌هایی است که فقط یک مهندس معمار باید آن را بلد باشد. این تصور کمی ناقص است.
بگذارید با هم آن را تصحیح کنیم: نه که یک معمار؛ بلکه هر مهندسی که در زمینه کارهای ساختمانی فعالیت می‌کند باید این مهارت را داشته باشد. حالا چه مهندس معمار، چه مهندس سازه، چه مهندس ناظر و چه مهندس مجری.
اگر به دنبال هر یک از این 4 مسند شغلی هستید باید بدانید که هنگام استخدام داشتن مهارت در نقشه کشی و نقشه خوانی به عنوان یک امتیاز مثبت عمل می‌کند. نقشه کشی و نقشه خوانی از جمله اولین خشت‌هایی است که باید به درستی گذاشته شود؛ وگرنه نتیجه خوش‌آیندی حاصل نمی‌شود.
تا دلتان بخواهد دور و برتان پر است از ساختمان‌هایی که به خاطر نقشه کشی نامناسب و نقشه خوانی نادرست دچار مشکلات و نقص‌های بسیار شده‌اند. این بیت شعر معروف از صائب تبریزی را شنیده‌اید؟ صائب تبریزی می‌گوید:" چون گذارد خشت اول بر زمین معمار کج، گر رساند بر فلک باشد همان دیوار کج! ".
در دنیای امروزی مهارت نقشه کشی اولین خشت بنا کردن یک ساختمان است و مهارت نقشه خوانی خشتی است که روی خشت اول گذاشته می‌شود! حالا شما بگویید! دلتان می‌خواهد خشت اولی که بنا می‌کنید باعث ایجاد یک دیوار صاف و اصولی شود یا کج و غیر اصولی؟ اگر انتخاب شما گزینه اول است جای درستی آمده‌اید.
اینجا قرار است به شما کمک کنیم تا این مهارت را به بهترین صورت ممکن فرابگیرید.
نقشه کشی و نقشه خوانی در معماری به چه معناست؟
نقشه یا پلان از مهم‌ترین بخش‌ها در ایجاد سازه به حساب می‌آید. همان‌طور که گفتیم نقشه همان خشت اولی است که باید به درستی گذاشته شود. نقشه شامل اطلاعات کاملی است که عوامل اجرایی ساختمان به آن‌ها احتیاج دارند و بنای ساختمان را بر اساس آن ایجاد می‌کنند.
چند نوع پلان معماری وجود دارد که در هر کدام اطلاعات بخصوصی آورده شده است:
- پلان موقعیت: در این پلان اطلاعاتی از قبیل موقعیت مکانی بنا و ابعاد و خطوط تراز زمین وجود دارد.
- پلان طبقات: در این پلان اطلاعاتی در رابطه با فضای هر طبقه آورده می‌شود. اینکه هر طبقه چند اتاق دارد، چند سرویس بهداشتی دارد و اندازه و موقعیت آن‌ها نسبت به هم چقدر است.
- پلان مبلمان: این پلان شامل اطلاعاتی است که محل قرارگیری اسباب و اثاثیه را در فضاهای مختلف خانه مشخص می‌کند.
- پلان بام: پلان بام اطلاعاتی شامل خط شیب بام، دیوارهای خارجی و نورگیر و همچنین خرپشته را نشان می‌دهد.
کشیدن این پلان‌ها به مهارت و دقت بالا نیاز دارد. نه تنها کشیدن نقشه معماری کاری تخصصی است؛ بلکه خواندن این نقشه‌ها هم نیاز به یادگیری دارد. اگر آموزش ندیده باشید نمی‌توانید اطلاعات را به‌درستی استخراج کنید و در هنگام اجرا درست عمل کنید.
بازار کار نقشه کشی و نقشه خوانی چطور است؟
از یک خانه کوچک گرفته تا یک برج بلند و بالا همه و همه قبل از ساخته شدن ابتدا در نقشه‌ها ظاهر می‌شوند. نقشه‌ها هستند که تعیین می‌کنند یک سازه چگونه ساخته شود و این چیزی نیست که در دنیای صنعتی دور و اطرافمان قابل چشم‌پوشی باشد.
هر چقدر که یک نقشه بهتر باشد نتیجه بهتر خواهد بود و این مسئله دقیقاً همان چیزی است که اهمیت شغل معماری را به همه نمایان می‌کند. راستش را بخواهید این روزها فارغ‌التحصیل رشته معماری کم نیست. اما چند درصد آن‌ها مهارت‌های مورد نیاز برای ورود به بازار کار را دارند؟ واقعیت این است که درصد خیلی کمی از آن‌ها!
بازار کار امروزه بیشتر از هر زمان دیگری به معمارهای کاربلد و خبره نیاز دارد. کاربلدی و خبرگی چیزهایی نیستند که بدون آموزش قابل دستیابی باشند.
چه افرادی می‌توانند در دوره نقشه کشی و نقشه خوانی شرکت کنند؟
جزو کدام یک از دسته‌های زیر هستید؟
- از رشته عمران و معماری فارغ‌التحصیل شده‌اید ولی نیاز دارید تا این مهارت را به صورت تخصصی‌تری بیاموزید.
- در حوزه ساخت و ساز در حال فعالیت هستید و نیاز دارید اطلاعات و تجربیات خود را تا حد بالایی بدون نقص یا بروز کنید.
- اندکی از اطلاعات و دانش پایه معماری برخوردارید و به امید ورود به بازار کار به نقشه خوانی و نقشه کشی علاقه‌مند هستید.
در هر دسته که قرار دارید می‌توانید به این دوره به چشم یک فرصت استثنایی نگاه کنید. دوره‌ای که می‌تواند اشتباهات را رفع کند، سؤال‌ها را پاسخ دهد و آماتورها را به افرادی حرفه‌ای تبدیل کند.
