رشته DBA چیست | دوره DBA، هدف، مخاطب، بازار کار

مدیریت عالی کسب و کار DBA، راهی است برای آشنایی با پژوهش در حوزه مدیریت. در دوره DBA به اهمیت نگرش علمی به مسائل مدیریتی پی خواهید برد و از تفکر یک بعدی، شتاب زدگی در عمل و پیش داوری درباره روش های کارآمد مدیریت که از ویژگی های نگرش غیر علمی است پرهیز خواهید کرد. آشنایی با تجربیات سایر کشورهای صنعتی و نیز تحقیقات اندیشمندان مدیریت موجب ارتقا سطح دانش شما خواهد شد. این موضوع از یک طرف زمینه استفاده موثر از فنون جدید مدیریت را توسط مدیران فراهم می کند و طرف دیگر ارتباط و  همکاری نزدیکی بین مدیران و کارشناسان مدیریت ایجاد و موجب می شود که مدیران از مشاوران و کادر ستادی خود بهتر استفاده کنند.

دوره DBA چیست؟

دوره DBA که دوره‌ای با رویکرد پژوهشی و مهارتی است که برای مدیران طراحی‌شده، تا مهارت‌های رهبری در جهت رفع چالش‌های موجود را آموزش ببینند. دوره DBA بیش از مباحث نظری به موارد کاربردی و مهارتی می‌پردازد و دقیقا به همین دلیل برای مدیران ارشد، مدیران اجرایی و مشاوران مناسب است. DBA یا مدیریت عالی کسب و کار مخفف عبارت Doctor of Business Administration است که مقطعی بالاتر از مدیریت حرفه ای کسب و کار یا MBA محسوب می‌شود. 

هدف از دوره مدیریت عالی کسب و کار، بهبود و افزایش توانایی های مدیریت افراد به کمک تحقیق و پژوهش است. ایجاد و گسترش شبکه ارتباطی دانش‌پذیران ، یکی دیگر از اهداف دوره های مدیریت است. این دوره به‌گونه‌ای طراحی‌شده است که به‌وسیله آن، دانش و مهارت مدیریتی آن‌ها به‌طور چشمگیری توسعه یافته و آن‌ها را آماده می سازد تا نقش کلیدی رهبری را در زمینه های کاری خود عهده گیرند.

دوره DBA چه تفاوتی با PhD دارد؟

هدف دوره دکترای تخصصی، تولید دانش جدید بر پایه تحقیق و پژوهش های آزمایشگاهی و یا کتابخانه ای هست در حالیکه در دوره DBA، دانشپذیر اصول تحقیق و پژوهش در عارضه های سازمان را با رویکرد اجرایی آن آموزش می بینند. این موضوع باعث می شود تا علاوه بر توسعه دانش مدیریتی، مهارت‌های اجرای این دانش را در راستای حل مشکلات محیط کسب‌وکار بدست آوردند. دانش پذیران دوره DBA، می توانند رهبری سازمان های بزرگ را بر عهده گرفته، برای توسعه علوم مدیریتی تحقیق و پژوهش انجام داده و جهت حل عارضه های سازمانی کسب‌وکارهای مهم به عنوان مشاور فعالیت نمایند. به طور کلی، PhD و DBA هر دو تحقیق محور هستند. به عبارتی بخش عمده‌ مقطع DBA مانند مقطع PhD صرف تحقیق می‌شود. اما تفاوت اصلی PhD و DBA در این است در PhD تحقیق ها بر موضوعات تئوریک و در دوره DBA بر موضوعات کاربردی متمرکز است. 

هدف دوره مدیریت عالی کسب‌وکار چیست؟ 

هدف دوره عالی مديريت حرفه ای کسب و کار (DBA) مديريت کسب و کار در بالاترین سطح است. به طور کلی، مديريت کسب و کار کليه عمليات اصلي و پشتيباني زنجيره ارزش شامل تامين منابع، طراحي، توليد، فروش و عرضه محصولات و خدمات، منابع انساني، فناوري اطلاعات، مالي، برنامه ريزي و….. را در بر مي گيرد. در واقع، مديريت عالی حرفه ای کسب و کار مديريت فرآيندهاي يک کسب و کار را در سطح بالای سازمانی شامل مي شود. دوره عالی مديريت حرفه اي کسب و کار که يک سطح بالاتر از دوره MBA است به منظور آموزش، توسعه و تأمين مديران و کارشناسان ارشد مستعد و شايسته با ديدگاه کسب و کار براي بنگاه ها و سازمان هاي خدماتي و توليدي در بخش هاي خصوصي، دولتي و تعاوني جهت انجام وظابف، طرح ها و پروژه هاي شرکت ها و سازمان هاي کشور تهيه و تدوين شده است.

شرکت در اين دوره که با رويکرد پژوهش محور(Research Oriented) و يادگیری عملی است عمدتاً به روش های سمينار، کارگروهی، انجام طرح پژوهشی، و مورد کاوي است تا حد زيادي به مخاطبان ياد مي دهد چگونه در بازار رقابتي و حرفه ای مدیریت کسب و کارها همواره بهترين باشند. ضرورت و اهميت شرايط کنوني اقتصاد و بازار دنيا به گونه اي است که فعاليت و رقابت شرکت ها و سازمان ها در آن به مراتب سخت تر و شديدتر شده است. کسب موفقيت و ماندگاري پايدار در چنين فضايي مستلزم بهره مندي سازمان ها و شرکت هاي از نيروهاي انساني کارشناسي و مديريتي در سطوح ارشد سازمانی است که از دانش تخصصي، مهارت کاربردي و نگرش کسب و کاري برخوردار باشند. به نظر مي رسد دوره عالي مديريت حرفه ای کسب و کار (DBA) با توجه به برنامه درسی و روش های تدريس پيش بينی شده در آن بتواند به اين نياز از جامعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي کشور پاسخگو باشد.

شايان ذکر است که در 30 سال گذشته فارغ التحصيلان اين دوره ها بالاترين ميزان اشتغال و حقوق و مزاياي دريافتي را به نسبت رشته هاي ديگر داشتند. از طرف ديگر، در جامعه تعداد قابل ملاحظه ای از فارغ التحصیلان رشته های مختلف در مقاطع ارشد وجود دارند که علاقمند هستند در رشته مديريت کسب و کار به طور حرفه ای در قالب دوره های عالی مانند DBA در دانشگاه های معتبرآموزش ببينند. بنابراين، اجراي اين دوره در مرکز آموزش های عالی آزاد دانشگاه شهيد بهشتي ضروري به نظر مي رسد. از آنجاکه شرکت کنندگان در دوره DBA لازم است که سابقه اجرايي داشته باشند، و در طول مدت تحصيل نيز با دنياي واقعي كسب و كار تعامل کنند، فارغ التحصيلان آن ضمن آنكه كيفيت هاي علمی خود را نيز حفظ خواهند كرد، به راحتي آماده تصدی مشاغل تخصصی و اجرايي ارشد بنگاه هاي بزرگ مي شوند.

مخاطبان دوره عالی مدیریت حرفه ای کسب و کار چه کسانی هستند؟ 

دوره های DBA با این پیش فرض برگزار می شوند که مخاطبان آن علاوه بر سابقه مدیریتی، از دانش مدیریتی اطلاعات خوبی دارند. در حقیقت بدون داشتن مطالعه کافی در مورد اصول بازاریابی، برنامه ریزی استراتژیک و یا مدیریت منابع انسانی، شرکت در دوره های DBA تلف کردن وقت و انرژی است. بنابراین، به طور کلی مخاطب اصلی این دوره این افراد هستند:

•    مدیران و کارآفرینان برتر کشور
•    مدیران برتر و ارشد و همچنین مدیران میانی شرکت و سازمان ها 
•    کارشناسان فعال، با انگیزه و کارآفرین

بازار کار مدیریت عالی کسب و کارDBA

شرایط کنونی اقتصاد و بازار دنیا به‌گونه‌ای است که رقابت در عرصه کسب‌وکار و در بین سازمان ها بسیار سخت تر و پیچیده تر شده است. سازمان ها در صورتی می توانند در چنین شرایطی با موفقیت عمل کنند و نسبت به رقبا پیشی بگیرند که نیروی انسانی در سازمان ها بخصوص در سطح مدیریتی و مدیران ارشد سازمان ها از دانش و تخصص مدیریتی و مهارت کاربردی بویژه در زمینه کسب‌وکار برخوردار باشند. دوره DBA با توجه به اینکه هم بر دانش و تخصص مدیریت و هم بر مهارت‌های کاربردی مدیران تمرکز دارد می تواند در فضای رقابتی موجود مدیرانی با تخصص و مهارت بالا تربیت کند.

نکته قابل توجه این است که افرادی که دوره DBA را گذرانده اند دارای بیشترین میزان اشتغال و همچنین حقوق و مزایای دریافتی نسبت به رشته های دیگر هستند. دوره عالی مدیریت حرفه‌ای کسب‌وکار DBA یک سطح بالاتر از دوره MBA قرار می گیرد. دوره DBA به منظور آموزش و توانمندسازی مدیران ارشد جهت توسعه و گسترش فعالیت سازمان های خدماتی و تولیدی تدوین شده است. در دوره DBA با رویکردی عمل گرایانه و مهارتی و کاربردی (Pragmatist) از یک طرف، و فعالیت های پژوهش محور (Research Oriented) از سوی دیگر تقویت مهارت ها و دانش مدیریتی و همچنین تخصص های مدیران از طریق منابع و محتوای بروز دانش مدیریت و همینطور مطالعه های موردی (Case Study) امکان پذیر می شود. همینطور با توجه به پرداختن به روش های نوین مدیریت و انجام کار گروهی، اجرای طرح های اجرایی و پژوهش های محوری به افراد و مدیران سازمان ها کمک می کند که چگونه در بازار رقابتی و حرفه‌ای از رقبا پیشی بگیرند.