منابع انسانی چیست؟
منابع انسانی چیست؟
منابع انسانی چیست؟ | ابداع اصطلاح منابع انسانی برای اولین بار به دهه 1960 میلادی باز می گردد، این موضوع به علت اینکه به ارزش روابط کاری و موضوعات مهمی دیگری نظیر رفتار سازمانی، انگیزه و ارزیابی عملکرد می پرداخت، به شدت مورد توجه افراد واقع شد. مبحث منابع انسانی برای توصیف تمامی کارکنان سازمان و قسمتی که مسئولیت مدیریت منابع مرتبط با کارمندان سازمان را بر عهده دارد، استفاده می شود.
مدیریت منابع انسانی چیست؟
مدیریت منابع انسانی یا (HRM) به منظور توصیف مدیریت و توسعه ی کارکنان در یک سازمان به کار می رود. کار اصلی مدیریت منابع انسانی، نظارت بر تمامی امور مرتبط با اداره و راهبری سرمایه های انسانی سازمان ها است. مدیریت منابع انسانی مشتمل بر توسعه و اجرای برنامه هایی است که به منظورافزایش اثربخشی و بهره وری یک سازمان یا کسب و کار طراحی شده اند.
در واقع (HRM) فرایندی کاملا نظام یافته است که تمامی روش ها، وظایف، فعالیت ها و سیاست های کلیدی و مهم یک سازمان را در راستای بهره وری و آموزش دارایی های اصلی خود یعنی کارکنان سازمان پوشش می دهد. از جمله گزینش و استخدام، آموزش کارکنان، ارزیابی عملکرد آن ها، تدوین سیاست ها و استراتژی های نگهداری و حفظ کارمندان.
چرا مدیریت منابع انسانی بزرگترین دارایی هر سازمان است؟
اهمیت وجود مدیریت منابع انسانی در سال های اخیر، به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. زیرا نقش اساسی و مهم مدیریت نیروی انسانی از ابتدای گزینش، استخدام، مصاحبه با متقاضیان، تعیین دستمزد و حقوق و برنامه ریزی برای حفظ و نگهداری تمامی منابع انسانی سازمان غیرقابل انکار است. تیم HRدر یک سازمان، به طور کاملا فعال در دستیابی اهداف استراتژیک سازمانی، در کنار کمک به توسعه فردی وتخصصی کارمندان، سنجش عملکرد آنها و توسعه فرهنگ رایج سازمانی نقش بسزا و بسیار مهمی دارند. امروزه، مسئولیت تیم مدیریت منابع انسانی بسیار بیشتر ازمسئولیت کارمندان سنتی یا وظایف اداری آنها می باشد و در واقع آنها می توانند با انجام صحیح وظایف و مسئولیت های اصلی خود در راستای بهره وری کارکنان سازمان، بسیار مفید واقع شوند.
مهمترین وظایف مدیریت منابع انسانی کدامند؟
- گزینش کارمندان جدید: اولین و مهمترین کاری که بر عهده ی مدیریت منابع انسانی یک سازمان گذاشته شده است، ارزیابی نیروهای جدید و متقاضی شغل است که بایستی تمامی رزومه های آن ها بررسی شده و پس از ارزیابی مثبت رزومه ها، زمان مصاحبه برای ایشان تعیین گردد.
- جذب کارکنان جدید بعد از انجام مصاحبات: اگر گزینش کارکنان و مصاحبه ی آنها مثبت شود، مدیریت منابع انسانی بایستی مقدمات لازم جهت استخدام آنها را انجام دهد. تیم مدیریت منابع انسانی در واقع قبل از استخدام کارکنان کلیه ی امور مربوط به گزینش افراد که شامل بررسی ها و مصاحبه های اولیه، آزمایش اعتیاد، سو پیشینه و غیره است را انجام می دهد.
- رسیدگی به نگرانی و دغدغه های کارکنان: بر خلاف مدیران شرکت که نظارت بر کار روزانه و انجام مسئولیت های کارکنان را بر عهده دارند، مدیریت منابع انسانی، رسیدگی به کلیه نگرانی های کارمندان مانند مسائل مربوط به حقوق و دستمزد، مزایا، برنامه های بازنشستگی و توسعه و رشد کارکنان را بر عهده دارد. در واقع با رفع نگرانی و دغدغه های آنان، بهره وری کارکنان را افزایش داده و رشد و توسعه ی آنان را میسر می سازد. مطمئنا بعد از حل این مسائل، سطح انرژی کارکنان بالاتر رفته و میزان بازدهی آنها در سطح گسترده ای افزایش می یابد، چرا که با آرامش خاطر راحت تر می توان به انجام مسئولیت های روزانه پرداخت. یکی دیگر از وظایف تیم مدیریت منابع انسانی، حل و فصل اختلافات بین کارمندان و یا مدیران می باشد.
- مدیریت فرآیند جدایی کارمندان از سازمان: تیم مدیریت منابع انسانی، در صورت اخراج کارمندان و یا در صورت ترک کار کارکنان باید مجموعه ی امور مربوط به جدایی کارمندان از سازمان را انجام دهد که شامل تکمیل روند قانونی ترک کار است. تسویه حساب نهایی کارمندان، دریافت وسایل و منابعی که در اختیار کارمندان بوده است، از جمله ی وظایف مدیریت منابع انسانی در هنگام ترک کار کارمندان است. لازم به ذکر است که حفظ شان و احترام کارمندان در هنگام انجام این پروسه نیز بر عهده ی تیم مدیریت منابع انسانی است.
- حفظ انگیزه و افزایش انرژی مثبت کارکنان: تیم های منابع انسانی کارآمد سازمان ها، اغلب کارمندان شرکت را ترغیب می کند که تمامی تلاش و توان خود را برای دستیابی موفقیت شرکت به کار گیرند. این تیم با طراحی سیستم های ارزیابی عملکرد و همچنین ایجاد محیطی مثبت در سازمان، سعی بر بالابردن انگیزه ی کارمندان دارند. منابع انسانی معمولا این کارها را با توسعه و آموزش فردی کارکنان، برنامه ریزی های آموزشی، تسهیلات رفاهی و ایجاد فرهنگ حمایتی و مثبت انجام می دهند.
- طراحی سیستم سنجش و ارزیابی عملکرد کارکنان: یکی دیگر از وظایف مهم تیم منابع انسانی، طراحی سیستم ارزیابی و سنجش عملکرد است. سیستمی که قادر باشد عملکرد روزانه، هفتگی یا ماهانه کارمندان را با اهداف اصلی سازمان پیوند زند و به نسبت نزدیکی عملکرد کارکنان با اهداف این شرکت، سیستم ارزیابی و پاداش سازمانی را در نظر بگیرد.
- برنامه ریزی ارتقا شغلی کارمندان: منابع انسانی بایستی کارمندانی را که لازم است ارتقا شغلی پیدا کنند را شناسایی کرده و جهت رشد و ترقی و همچنین ارتقا شغلی آنان اقدامات لازم را انجام دهد. چرا که یکی از مهمترین دلایل ایجاد استرس و دغدغه در کارمندان، عدم ارتقا شغلی و در جا زدن است. بسیاری از کارمندان یک سازمان در وجود خود، امکان ارتقا شغلی و پیشرفت را می بینند و دوست دارند که این انتظار آنها برآورده شود، اما مدیریت سازمان معمولا یا خیلی دیر به این انتظار پی می برد و یا هیچ وقت متوجه آن نمی شود. لذا این وظیفه ی مدیریت منابع انسانی در سازمان است که این افراد و انتظارات آنها را شناسایی کرده و در جهت حفظ انگیزه ی آنان قدم مثبتی بردارد و در واقع برنامه ای برای ارتقا آنان طراحی کند.
نکات مهم در مدیریت منابع انسانی کدامند؟
- محیط کاری مناسب و با نشاط ایجاد کنید.
به منظور انجام این کار ضروری است که اول یک نکته مهم را بررسی و ارزیابی کنید و ببینید که چه چیزی باعث می شود که هر روز صبح کارکنان شرکت تان بی صبرانه منتظر آمدن در محل کارشان بوده و تا اتمام ساعت کاریشان خوشحال و با نشاط باشند. ایجاد محیط کاری شاد و با آرامش می تواند افراد را به محیط کاریشان دلبسته و وابسته کند.
برای ایجاد محیطی مناسب، بهترین امکانات را در اختیار آنان قرار داده و روی آنها سرمایه گزاری کنید. بنابراین بایستی سرویس رفت و برگشت، محیط مناسب و با نشاط، سالن غذا خوری مناسب، غذای سلف سالم، سرویس بهداشتی تمیز و مرتب در اختیارشان قرار بدهید. در واقع بایستی کلیه ی اقدامات مربوط به بهبود فضا و محیط کاری مناسب را برایشان فراهم کنید. - شفاف سازی را در الویت قرار دهید.
همواره به یاد داشته باشید که کارکنان هم مانند خودتان لذت می برند که هر روز کارآمد تر و موثر تر باشند، پس وظایف شغلی آنان را به شکل کاملا مرتب و منظم بازبینی و به روز رسانی کنید. از طرفی کارکنان شرکت بایستی بدانند که اهداف شرکتشان چیست و چگونه می شود به این اهداف دست پیدا کرد. همچنین بایستی درک کنند که چگونه تلاش ها و انجام وظایف آنان با اهداف کلی سازمان در ارتباط است. - توانمندسازی کنید.
دادن اختیار به کارکنان، یکی از روش های مهم توانمند سازی نیروی انسانی است که البته اکثر مدیران از آن غافل هستند و بیشتر تقسیم کار را انجام می دهند تا تفویض اختیار. البته این دو مقوله کاملا با هم متفاوت است. برای انجام این کار ابتدا به فرد مسئولیت های کمی بدهید و هنگامی که آنها، این وظایف را به خوبی انجام دادند، اختیارات بیشتر و وظایف بیشتری به آنان محول کنید تا هر روز توانمند تر شوند. - دستمزد و حقوق افراد را منصفانه تعیین کنید.
پرداخت حقوق منصفانه و کافی، یکی از اصول اولیه ی نگهداری منابع انسانی است. به هیچ عنوان نمی توانید حقوق و دستمزد ناکافی پرداخت کنید و به دنبال مدیریت منابع انسانی در حد عالی باشید. چرا که پرداخت حقوق منصفانه و کافی جز نیازهای اولیه ی کارمندان است و در مورد آن اصلا نباید تردید کرد چرا که تمام روش های افزایش انگیزه در کارکنان بر اساس پرداخت حقوق منصفانه استوار است. شما نمی توانید حقوق غیر منصفانه پرداخت کنید و از کارکنان انتظار داشته باشید که به طور شایسته و پیوسته در اختیار سازمان باشند. البته پرداخت حقوق خیلی زیاد هم، محرک خوبی نیست و انگیزه ی کافی در کارکنان ایجاد نمی کند. - استانداردهای مورد انتظار و شفاف کاری را مشخص کنید.
بایستی به عنوان یک مدیر، برای تمامی سطوح عملکردی و کاری افراد، استانداردهای شفاف تعریف کنید و البته این استانداردها بایستی در دسترس کلیه ی کارکنان قرار داشته باشد. سپس کم کم این استانداردها را افزایش دهید و در این مسیر کوتاهی نکنید. استانداردهای بالا باعث شادابی و تحریک تیم می شود و البته سطح انگیزه کارکنان را افزایش می دهد. بایستی از تک تک کارکنان در مورد این استانداردها نظر سنجی شده و به توافق برسید. - عملکرد افراد را ارزیابی کنید.
سنجش عملکرد کارکنان از بخش های مهم مدیریت منابع انسانی است. اگر نتوانید در این بخش ها به خوبی عمل کنید دچار اشتباهات فاحشی در تعیین حقوق، پاداش ها و جریمه خواهید شد. البته برای انجام درست این وظایف و مسئولیت های مهم مدیریت منابع انسانی می توانید آموزش ببینید. با آموزش مدیریت منابع انسانی و شرکت در دوره مدیریت منابع انسانی در موسسات معتبر، همواره خود را به روز و مطلع نگه دارید. - الگوی خوبی برای کارکنان تان باشید.
اگر مدیر پرخاشگر و عصبانی هستید، تیم کاری تان از شما برداشت خوبی نخواهد کرد. کارکنان مانند کودکانی هستند که اغلب از مدیر سازمان تقلید می کنند پس با آرامش و متانت خود تمامی کار کنان شرکت را دعوت به آرامش و صبوری در انجام کارها کنید. بنابراین وقت شناس، مودب، موقر، صبور و وفادار به شرکت باشید تا الگوی خوبی برای کار مندان تان باشید. - به کارمندان تان احترام بگذارید.
احترام و عزت گذاشتن به کارمندان منجر به افزایش بهره وری در سازمان می شود. هر انسانی یک نیاز روحی بسیار قوی دارد و آن نیاز به محترم شمرده شدن از سوی دیگران است. پس این نیاز فردی را برآورده کنید و بهره وری کارکنان تان را بالا ببرید.
حال که با این نکات آشنا شدید اگر می خواهید به طرز اصولی و آکادمیک تمامی این آموزه ها و سر فصل دروس دوره مدیریت منابع انسانی را یاد بگیرید، و بسیار موثر در این زمینه عمل کنید، ما به شما شرکت در دوره مدیریت منابع انسانی موسسه آموزش عالی آزاد فن پردازان را پیشنهاد می کنیم. با شرکت در دوره مدیریت منابع انسانی، با تمامی دروس و آموزه های این مبحث آشنا شده و بعد از گذراندن سر فصل دروس به شما مدرک مدیریت منابع انسانی یا گواهینامه ی منابع انسانی معتبر مورد تایید وزارت علوم، فناوری تحقیقات اعطا خواهد شد. لازم به ذکر است که گواهینامه مدیریت منابع انسانی، موسسه آموزش عالی آزاد فن پردازان مورد تایید سازمان ارزیابی جهانی یعنی wes کانادا نیز می باشد.