فن بیان نیاز اساسی سخنرانان

فن بیان نیاز اساسی سخنرانان

مهارت فن بیان نه تنها برای سخنرانان و گویندگان یک ضرورت و الزام است بلکه از آن دسته مهارت هایی است که تاثیر قابل توجهی در موفقیت شغلی و تحصیلی هر فرد می تواند داشته باشد. بنابراین یادگیری این مهارت به نوعی برای همه ضروری است. سخنرانی به عنوان زیر مجموعه ای از ارائه مطلب است و در همه جا کاربرد دارد از جلسات معرفی خدمات و یا محصولات به دیگران، سخنرانی انگیزشی یا آموزشی گرفته تا ارائه پروژه های دانشجویی به ارائه مطلب و سخنرانی نیاز داریم. برای اینکه سخنران خوبی باشیم لازم است که فن بیان و صدای خود را تقویت کنیم. بنابراین باید بدانیم فن بیان و صدای خود را چطور می توانیم تقویت کنیم. ساده ترین روش آموزش دوره فن بیان و گویندگی در موسسه آموزش عالی آزاد فن پردازان است. فن بیان به طور کلی تسلط بر کلمات، لحن صدا، سخنوری و بکار گیری شیوه های صحیح برای انتقال پیام است، پس کسی که می خواهد فن بیان خوبی داشته باشد باید ابتدا این موارد را بشناسد و بر آنها تسلط پیدا کند.

مهارت های لازم برای فن بیان و گویندگی 

یک سخنران یا گوینده باید با کلمات و طرز بیان آنها به خوبی آشنا باشد. علاوه بر این لحن و نحوه ارائه مطالب را نیز باید به خوبی آموزش دیده باشد. در کنار این موارد مهارت های دیگری مثل کنترل استرس، بهبود صدا، سرعت سخنرانی، نحوه صحیح تنفس کردن و به طور خاص زبان بدن در سخنرانی را باید به خوبی آموزش دیده باشد. مهارت ها و تکنیک های مختلفی برای داشتن فن بیان خوب و تبدیل شدن به یک گوینده یا سخنران حرفه ای وجود دارد. کنترل استرس، انتخاب سبک مناسب، خوب گوش دادن، آماده شدن قبل از سخنرانی، انتخاب مطلب مناسب، مدیریت زمان و آمادگی برای کنترل شرایط غیر قابل پیش بینی.

کنترل استرس برای تقویت فن بیان

تقریبا همه افراد هنگام سخنرانی دچار استرس می شوند. حتی گویندگان و سخنرانان حرفه ای نیز اعتراف می کنند که همیشه قبل از شروع اجرا استرس دارند. اگر این حرف درست باشد این سوال به ذهن می رسد که چرا در بعضی از افراد هنگام سخنرانی یا اجرای یک برنامه استرسی دیده نمی شود؟ واقعیت این است که این افراد از تکنیک های کنترل استرس استفاده می کنند. برای کنترل استرس ابتدا باید آن را شناخت و از انواع آن آگاهی داشت. به طور کلی استرس به سه دسته استرس مزمن، لحظه ای و مکرر تقسیم می شود. دلیل این دسته بندی این موضوع است که هر کدام به دلیل متفاوتی به وجود می آید. به عنوان مثال در سخنرانی در جمع ممکن است دچار استرس لحظه ای شوید که آنی به وجود می آید و سریع هم از بین می رود.

آمادگی قبل از سخنرانی

زمانی که قصد دارید مطلبی را ارائه کنید صرف نظر از اینکه آن مطلب به شکل سخنرانی در جلوی جمع باشد یا به شیوه صوتی باید از قبل خود را آماده کنید. برای آماده شدن باید کلیات موضوع را روی کاغذ بنویسید و در صورت لزوم جزئیات را با دقت مشخص کنید. برای مثال باید هدف خود را مشخص کنید. با این کار می دانید که قرار است چه کار کنید و باعث می شود استرس کمتری هم داشته باشید.

مدیریت زمان در فن بیان

توانایی مدیریت کردن زبان نه تنها برای سخنرانی لازم است بلکه جز آن دسته از ویژگی هایی است داشتن آن در همه جنبه های زندگی به شما کمک می کنید. تصور کنید که همه ی کارهای لازم برای انجام یک سخنرانی یا گویندگی در یک برنامه زنده را از قبل بررسی و تهیه کردید اما در هنگام اجرا زمان از دست شما خارج می شود. نتیجه کار کاملا مشخص است از آن برنامه یا سخنرانی نتیجه دلخواه خود را بدست نخواهید آورد.

سرعت صحبت کردن در فن بیان

کاملا مشخص است که سرعت در ادا کردن جملات از ضروریات داشتن فن بیان خوب است. اما آیا سرعت مشخصی را باید در هنگام سخن گفتن رعایت کرد؟ در حقیقت سرعت معنی برای بیان و ارائه مطالب وجود ندارد و این موضوع بیشتر به نوع موضوعی که برای گویندگی یا سخنرانی انتخاب می کنید بستگی دارد. برای مثال در یک سخنرانی انگیزشی گاهی لازم است برای تحت تاثیر قرار دادن مخاطبین جملات را محکم و سریع بیان کرد و در قسمت دیگر همان سخنرانی با توجه به لحن صدا با سرعت کمتری صحبت کرد.

تنفس صحیح برای تقویت فن بیان

از آنجایی که صدا نقش مهمی در فن بیان دارد باید به عواملی که بر آن تاثیر می گذارند توجه ویژه ای داشت. یکی از مهمترین این عوامل روش نفس کشیدن است. نحوه تنفس یک گوینده یا سخنران کاملا نشان می دهد که آن فرد استرس دارد یا کاملا راحت است. اگر کوتاه و با سرعت نفس بکشید کاملا مشخص است که استرس دارید و صدایتان شروع به لرزیدن می کند. روش های مختلفی برای تمرینات تنفسی وجود دارد که می توانید با انجام آنها فن بیان و گویندگی خود را بهتر کنید.

تقویت صدا برای فن بیان و گویندگی

همه ما حداقل یک نفر را می شناسیم که آنقدر صدای خوبی داشته و به خوبی صحبت می کند که از شنیدن صدا و صحبت های او لذت برده اید، حتی گاهی بدون توجه  به چیزی که می گوید شما تحت تاثیر بیان و صدای او قرار گرفته اید. صدای خوب و در حقیقت تقویت صدا یکی از مهارت های لازم و بسیار موثر در فن بیان و گویندگی است. یادگیری این مهارت با کمی تمرین و رعایت چند نکته به شما کمک می کند تا به یک سخنران و گوینده حرفه ای تبدیل شوید. برای این کار می توانید از تکنیک های زیر استفاده کنید.

با صدای بلند حرف زدن را تمرین کنید 

یکی از بهترین تمرین ها که تاثیر قابل توجهی بر تقویت صدا دارد این است که متونی را آماده کنید و آن را با صدای بلند بخوانید. این کار را می توانید هر روز به مدت 30 دقیقه تمرین کنید. برای این کار می توانید از انواع مجلات، کتاب ها و هر متنی که علاقه دارید استفاده کنید. با صدای بلند تمرین کردن باعث می شود که با زیر و بم صدای خود بهتر آشنای شوید و در نتیجه برای سخنرانی آن را بهتر کنترل کنید.

صدای خودتان را ضبط کنید

 تقریبا این تکنیک را همه می دانند که برای تسلط به صدا باید صدای خود را خوب بشنوید. زمانی که صدای خود را ضبط می کنید و بعد مجددا به آن گوش می دهید بهتر می توانید اشکالات و نقاط قوت صدای خود را بشناسید و در نتیجه اگر اشکالی وجود دارد آن را برطرف کنید و بر نقاط قوت خود در زمان سخنرانی تاکید کنید. علاوه بر این انجام این کار باعث می شود تا با صدای خود احساس راحتی بیشتری کنید و در زمان سخنرانی کمی از استرس شما نیز کمتر می شود .

نحوه صحبت کردن بازیگران را تقلید کنید 

از آنجایی که بازیگران به دلیل نوع شغل خود بر روی نحوه بیان کلمات و صدای خود کار می کنند می توانند الگوی مناسبی برای تقلید کردن باشند. یکی از بازیگران مورد علاقه خود که لحن و بیان خوبی نیز دارد را انتخاب کنید و سعی کنید دیالوگ های او را درست مثل لحن او تکرار کنید. هر چقدر که با تمام احساس این کار را انجام دهید تاثیر این تمرین عمیق تر است. بهتر است که بازیگرانی را به عنوان الگو برای این تمرین انتخاب کنید که صدای شما شباهت بیشتری به صدای او داشته باشد.

عادات خوب صحبت کردن را یاد بگیرید

یکی از مهمترین عادات برای تبدیل شدن به یک سخنران و گوینده حرفه ای این است که بلند صحبت کنید. بلند صحبت کردن باعث می شود که مخاطب شما به وضوح صدا و کلمات شما را بشنود و در نتیجه به چیزی که می گویید بیشتر توجه کند. بلند صحبت کردن به معنای فریاد زدن نیست بلکه به این معنی است که صدای واضح و رسایی داشته باشید و به جا و به موقع بتوانید صدای خود را بالا ببرید یا پایین بیاورید. برای مثال زمانی که قرار است جلوی یک جمعیت زیاد صحبت کنید باید کاملا بلند حرف بزنید و بر عکس اگر در یک اتاق قرار است که جلوی عده ای از افراد چیزی را توضیح دهید باید متناسب با آن صدای خود را تنظیم کنید.
یکی دیگر از مهارت های خوب صحبت کردن این است که در بین صحبت های خود به درست یو به اندازه مکث کنید. این کار باعث می شود روی چیزی که گفته اید تاکید کنید و علاوه بر این استراحتی به خودتان می دهید تا نفس بکشید. البته باید این را در نظر داشته باشید که خیلی هم آرام صحبت نکنید چرا که باعث می شود مخاطب علاقه ای به گوش دادن به حرف های شما نداشته باشد.

مختصر و مفید صحبت کنید

هیچ کس دوست ندارد به حرف های سخنرانی که بیش از حد چیزی را توضیح می دهد گوش کند. این کار برای همه خسته کننده است. نحوه ارائه یک موضوع باید مثل چاشنی غذا اندازه باشد نه زیاد و نه کم. بیش از حد توضیح دادن در مورد یک مطلب کیفیت سخنرانی را پایین می آورد و حتما چنین چیزی را تجربه کرده اید. در این نوع سخنرانی حوصله مخاطب سر می رود و نه تنها به صحبت های شما گوش نمی دهد بلکه فقط منتظر است تا زودتر حرف زدن را تمام کنید. بنابراین برای آنکه یک سخنران و گوینده حرفه ای شوید باید مختصر و مفید صحبت کردن را هم زیاد تمرین کنید.

ایرادات خود را بشناسید و آنها را برطرف کنید

هر فردی خودش را بهتر از دیگران می شناسد، پس بهتر است که نقص و ایراداتی که بر فن بیان شما تاثیر می گذارد را اول از همه مشخص کنید. شناخت یک نقص بزرگ ترین قدم در برطرف کردن آن است. برای مثال اگر تصور می کنید که به اندازه کافی با قاطعیت صحبت نمی کند و در زمام سخنرانی مردد هستید برای برطرف کردن آن تمرین کنید. یکی از بهترین تمرین ها برای بر طرف کردن این نقش این است که صدای خودتان را ضبط کنید و چند بار به آن گوش دهید تا بفهمید کجای صحبت کردن دچار شک و تردید می شوید. از دوستان تان هم می توانید کمک بگیرید صدای خودتان را ضبط کنید و برای آنها بفرستید و بعد از بخواهید تا ایراداتی که دارید را بگویند. این کار یک مزیت دیگر هم دارد و آن این است که چون شما دائم به شنیدن صدای خود عادت دارید احتمال دارد که اشکالات های خودتان را متوجه نشوید اما دوستانتان آن را متوجه شوند. اگر در برقرار کردن ارتباط چشمی مشکل دارید از تمرین هایی استفاده کنید که این نقش را برطرف می کند.

مثل یک بازیگر اجرا کنید

حتما بازیگرهایی را دیده اید که آنقدر نقش خود را خوب بازی می کنند که شما اصلا متوجه نمی شوید که او یک بازیگر است. فکر می کنید چطور این اتفاق می افتد و شما بازی او را باوری می کند؟ جواب این سوال ساده است او نقش خود را باور دارد. شما هم به عنوان یک سخنران باید به آنچه که می گویید کاملا اعتقاد داشته باشید تا بتوانید آن را به مخاطب خود انتقال دهید. اگر موشوعی را خودتان باور داشته باشید و برایتان اهمیت داشته باشد قانع کردن دیگران در مورد آن موضوع بسیار ساده تر و آسان تر خواهد بود. وقتی مطلبی را از صمیم قلب بیان کنید حتما مخاطب هم تحت تاثیر قرار می گیرد. اجرا کردن بخش قابل توجهی از یک سخنرانی است که باید آن را خوب یاد بگیرید و تمرین کنید.

فن بیان و گویندگی را کجا آموزش ببینیم؟

برای آموزش فن بیان و گویندگی می توانید از موسسه آموزش عالی آزاد فن پردازان کمک بگیرید. آموزش فن بیان و گویندگی یکی دیگر از دوره ها و آموزش هایی است که این موسسه به علاقمند به یادگیری فن بیان و گویندگی ارائه می کند. گواهینامه موسسه آموزش عالی آزاد فن پردازان مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری است و علاوه بر آن قابل ترجمه می باشد. این گواهینامه مورد تایید سازمان WES کانادا است.

در دوره آموزش فن بیان و گویندگی چه چیزی آموزش داده می شود؟

موسسه آموزش عالی آزاد فن پردازان از مناسب ترین و جامعه ترین منابع در دوره های خود استفاده می کند. به همین دلیل پس از گذراندن هر دوره دانش و توانایی لازم در زمینه ای که آموزش دیده اید را پیدا خواهید کرد. در دوره آموزش فن بیان و گویندگی مطالب در پنج فصل به شما آموزش داده می شود. ابتدا با زبان شناسی، زبان گفتاری و نوشتاری و موضوعات مربوط به آن آشنا می شوید. سپس در فصل های بعدی دستگاه آوایی زبان، خودباوری، درمان اضطراب، تقویت حافظه، تعاریف سخنوری، عوامل اصلی سخنوری و سایر موضوعات مربوطه را یاد خواهید گرفت.